Sępota pnąca, inaczej Kobea pnąca pochodzi z Meksyku, gdzie w naturalnych warunkach jest rośliną wieloletnią, pnączem, dorasta nawet do kilkunastu metrów wysokości i zapylana jest przez nietoperze. W Polsce, jeśli rośnie z nasion, może osiągnąć 3 metry wysokości a ta uprawiana w pojemnikach, zimowana w zamkniętych pomieszczeniach czasami nawet 7 metrów. Jednak przeważnie traktowana jest jako roślina jednoroczna, gdyż nie jest odpo rna na przemarzanie.
Jest rośliną bardzo atrakcyjnie prezentującą się na pergolach, ścianach, altanach czy kratach. Niebanalny urok zawdzięcza dużym, dzwonkowatym kwiatom umieszczonym na długich szypułkach, które osiągają długość nawet 7-8 centymetrów. Kwiaty w początkowej fazie kwitnienia są koloru zielonkawego, by powoli przejść do przepięknej purpury. Jednak można spotkać również kwiaty o barwie białej (odmiana Alba). Kwiatostany pięknie, delikatnie pachną, szczególnie wieczorową porą. Kwitnie od lipca do jesieni a pojedynczy kwiat żyje niespełna 2 dni. Bywa tak, że nie zakwita w ogóle.
Ma charakterystyczne kruche, kanciaste pędy w kolorze purpury. Liście parzysto-pierzaste, złożone, zakończone są wąsami czepnymi, które przytwierdzają kobeę do podpór przy których rośnie. Kobea jest rośliną odporną na choroby i szkodniki.
Uprawa i pielęgnacja
Kobea kocha słońce, dlatego trzeba wybrać jej stanowisko dobrze nasłonecznione i ciepłe. Jednocześnie powinno być zaciszne i osłonięte od wiatru, gdyż nie lubi być targana jego porywami. Jeśli nie ma możliwości, by zapewnić jej stanowisko w pełnym słońcu, będzie sobie radziła i w półcieniu. Trzeba się jednak liczyć z tym, że niestety słabiej zakwitnie. Podłoże przed sadzeniem powinno się bardzo dobrze przekopać i nawieźć, gdyż roślina lubi ziemię próchniczą i żyzną. Ale wiedzieć należy, że im bardziej żyzna gleba tym więcej roślina będzie miała liści, ale mniej kwiatów, więc i z nawożeniem nie należy przesadzić.
Można zakupić już gotowe sadzonki, można sępotę pozyskać z własnego wysiewu. Ponieważ roślina jest wrażliwa na chłody, najlepiej jest ją na miejsce docelowe wynieść (jeśli sadzona jest w pojemnikach) albo wysadzić (jeśli będzie rosła w gruncie) w drugiej połowie maja, po „zimnej Zośce”. Sadzonki powinny znaleźć się w odległości co najmniej 40-50 cm od siebie. Jeśli podłoże nie jest zbyt żyzne, można je w momencie sadzenia wzbogacić kompostem. Już na tym etapie należy zapewnić roślinie stabilne podpory. Podłoże z czasem można wzbogacać nawozami ale takimi, w których składzie nie dominuje azot, lepiej by go było niewiele. Żeby roślina kwitła dłużej, trzeba usuwać przekwitnięte kwiatostany.
Kobea pnąca może być przycinana jeśli się zbyt rozrasta, ale ze względu na to, że jest traktowana najczęściej jako roślina jednoroczna, cięcie nie jest w zasadzie potrzebne. Gdy natomiast jest uprawiana w pojemnikach to przed zimą trzeba skrócić jej pędy na wysokość około 15 centymetrów i przenieść do chłodnego pomieszczenia by tam przezimowała.
Rozmnażanie sępoty
Są dwa sposoby na rozmnażanie sępoty. Można kupić nasiona, powszechnie dostępne, ale można również kobeę sadzonkować.
Nasiona wysiewa się w lutym, najlepiej do doniczek. Są one dość nietypowe, bo wyjątkowo duże, mają nawet 15 mm długości. Przed sianiem powinno się je moczyć, wtedy szybciej wzejdą. Optymalnie trzeba wysiać trzy nasiona na jedną doniczkę i trzymać je w temperaturze pokojowej, co sprawi, że kiełkować zaczną po około trzech tygodniach. Siewki należy zraszać by utrzymywać stałą wilgotność podłoża i często uszczykiwać, co spowoduje ładne zagęszczenie się roślin. Już na etapie doniczki powinno się zapewnić kobei podporę, najlepsze są bambusowe tyczki, by mogła się po nich piąć.
Można również kobeę rozmnażać przez sadzonkowanie. Wiosną, gdy roślina zimowana zaczyna puszczać pędy to pobiera się te wierzchołkowe, nieprzekraczające 15 centymetrów (powinny mieć 3 międzywęźla), zanurzyć w ukorzeniaczu i umieścić w pojemnikach, w podłożu żyznym ale przepuszczalnym, najlepiej wymieszanym z piaskiem.
Zimowanie sępoty
Jest to roślina wieloletnia, więc w odpowiednich warunkach można ją przezimować. Najpewniej przezimuje ta w pojemniku, ale i rosnąca w gruncie może zostać wykopana i przeniesiona celem przezimowania do pomieszczenia. Najpierw oczywiście pędy trzeba przyciąć na wysokość ok. 15 centymetrów. Temperatura otoczenia powinna przez okres zimowania oscylować w granicach 10oC. Roślinę podlewa się z rzadka, ale należy pilnować by nie zasuszyć korzeni. W marcu trzeba ją przesadzić do większych donic z nową, żyzną ziemią, zacząć podlewać i zasilać. Okazy przezimowane dużo szybciej zakwitną niż te uprawiane z nasion.